Dat liedje wil maar niet uit mijn hoofd – wat zegt dit over leren?

Heb je wel eens gehad dat een liedje maar in je hoofd bleef hangen? Dat ene deuntje, dat refrein dat zich eindeloos herhaalt totdat je jezelf erop betrapt het te neuriën onder de douche, op de fiets of zelfs tijdens het werk. Frustrerend soms, maar tegelijkertijd fascinerend. Want wat daar gebeurt, is eigenlijk pure leerkracht in actie. Je hebt dat liedje geleerd — zonder bewust te studeren — puur door herhaling.

Wat het brein nodig heeft om te leren

Ons brein is geen kluis waar we simpelweg informatie in stoppen. Het is een complex netwerk dat verbindingen aanmaakt, versterkt en soms ook weer vergeet. Nieuwe informatie blijft zelden hangen na één keer horen of zien. Wat ons brein nodig heeft, is herhaling. Herhaling activeert en verstevigt de neurale paden die nodig zijn om informatie op te slaan en terug te halen.

Denk aan leren fietsen of autorijden: je werd er niet goed in na één uitleg. Je leerde het door het vaak te doen. Dat geldt ook voor abstractere kennis zoals woordenschat, formules, geschiedenisfeiten of praktische vaardigheden. Hoe vaker we ermee oefenen, hoe steviger het verankerd raakt.

Variatie in herhaling

Herhaling hoeft gelukkig niet saai te zijn. Integendeel, effectieve herhaling draait om variatie. Net zoals je een liedje op de radio, in een reclame, en gezongen door iemand anders tegenkomt, kun je leerstof op meerdere manieren herhalen:

• Visueel: via schema’s, infographics of video’s
• Auditief: door uitleg te luisteren of zelf hardop te herhalen
• Actief: door te doen, te oefenen of een spel te spelen
• Reflectief: door vragen te beantwoorden, samen te vatten of uit te leggen aan een ander

Juist die afwisseling maakt dat herhaling blijft boeien én beter beklijft.

Een pleidooi voor herhaling

In het onderwijs wordt soms te snel doorgegaan naar het volgende onderwerp. Terwijl juist het terughalen van eerdere kennis – het zogenaamde retrieval practice – zorgt voor duurzame leerresultaten. Herhalen betekent niet: dezelfde les herkauwen. Het betekent: teruggrijpen op wat eerder geleerd is, het opnieuw activeren, en het verdiepen.

Een krachtig curriculum herkent dat leren een proces is van opbouwen, vergeten en weer ophalen. Daarom zou herhaling een vanzelfsprekend onderdeel moeten zijn van elke leerlijn.

Van liedje naar leerstof

Dus de volgende keer dat je jezelf betrapt op een oorwurm, denk dan: zo werkt leren. Als we die kracht van herhaling bewust inzetten in het onderwijs, zorgen we ervoor dat kennis niet zomaar binnenglipt om daarna te vervagen — maar beklijft. Net als dat ene liedje.

Sparren?

Al ruim achttien jaar ontwikkelt AHA Leermiddelenbouwers leeroplossingen voor bedrijven en onderwijs. Van korte e-learning modules en complete leeromgevingen tot professionele e-learnings voor de onboarding van nieuwe medewerkers.

Wil je meer weten of gewoon eens sparren met iemand die van wanten weet? Neem contact met ons op en wij geven je een mooie oorwurm mee!